1 Jun 2020 Current Affairs in Marathi (Chalu Ghadamodi)

1 jun WORLD MILK DAY

प्रॉक्सिमा सेन्टौरीभोवती फिरणाऱ्या ग्रहासारख्या पृथ्वीच्या अस्तित्वाची पुष्टी झाली

30 मे 2020 रोजी, शास्त्रोक्त आंतरराष्ट्रीय संस्था पृथ्वीच्या आकारमान ग्रहाची अस्तित्वाची पुष्टी झाली.  अल्फा सेंटौरी तारा प्रणाली ग्रह प्रॉक्सीमा सेन्टौरी तारा पुन्हा आहे.

ठळक मुद्दा

या पृथ्वीवर पृथ्वी क्रमांक 1.17 वेळा सेवांचा अनुभव ग्रहाचा समावेश आहे.  स्पेक्ट्रोग्राफच्या मदन रेडियल वेल्स मोजमाप रीफाईल ग्रहाचा वस्तुमान मोजला.  ग्रहाचा वस्तू शोधणे ज्ञानाचा अनुभव स्पेक्ट्रोग्राफीचे (ESPRESSO)नाव आहे.

किंवा ग्रहाचे नाव प्रॉक्सिमा बी.  प्रॉक्सिमा बी पृथ्वीराज सूर्यास्त तारा 20 चौकटीत आहे.नवीन ग्रह अवघ्या 11.2 दिवस सूर्याश्वती पुन्हा आहेत.

प्रॉक्सिमा सेंटुरी( Proxima Centauri )

प्रॉक्सिमा सेन्टौरी सूर्यास्त 4.2 प्रकाश जन्म स्थान आहे.  तो एक लाल बॉर्न तारा आहे आणि सूर्याच्या वस्तूंचा आठवडा आहे.  प्रॉक्सिमा बीचा शोध 2016 मध्ये मध्ये एक ग्रह आढळला जो प्रॉक्सिमा सेन्टौर

भारत सातव्या क्रमांकावर 

करोनाचा सर्वाधिक फटका बसलेल्या जगातील पहिल्या 10 देशांच्या यादीत भारत 7 व्या क्रमांकावर पोहोचला आहे. भारतामध्ये रविवारी रात्रीपर्यंत आलेल्या आकडेवारीनुसार करोनाचे 1 लाख 90 हजार 609 रुग्ण आहेत.

तर यासोबत भारताने फ्रान्सला मागे टाकलं आहे. फ्रान्समध्ये करोनाचे 1 लाख 88 हजार 882 रुग्ण असून भारताने फ्रान्सला मागे टाकलं असून 9 व्या क्रमांकावरुन 7 व्या क्रमांकावर पोहोचला आहे.

तसेच पहिल्या क्रमांकावर अमेरिका अद्याप कायम असून अमेरिकेत करोनाचे 18 लाख रुग्ण आहेत.

यानंर ब्राझील आणि रशियाचा क्रमांक आहे. ब्राझीलमध्ये करोनाचे 5 लाख तर रशियात करोनाचे चार लाख रुग्ण आहेत.

पहिल्या क्रमांकावर ब्राझिल असून त्यानंतर अनुक्रमे ब्राझिल, रशिया, स्पेन, इंग्लंड, इटली आणि त्यानंतर भारताचा क्रमांक आहे.

1 जूनपासून ‘वन नेशन वन रेशन कार्ड‘ ही योजना लागू होणार आहे.

 या योजनेमुळे रेशन कार्डधारक देशातील कुठल्याही कानाकोपऱ्यातून सरकारने ठरवलेल्या दरात अन्नधान्य विकत घेऊ शकणार आहेत.

तसेच आतापर्यंत रेशन कार्ड धारक ज्या जिल्ह्यांमध्ये रेशन कार्ड तयार करत त्याच जिल्ह्यात त्यांना रेशन घेता येत होते. परंतु, आता आता सर्व लाभार्थ्यांना देशभरातील कोणत्याही ठिकाणावरुन रेशन घेता येणार आहे.

सुप्रीम कोर्टाने देशात अशा प्रकारची योजना लागू व्हावी यासाठी केंद्र सरकारला आदेश दिले होते. अखेर ही योजना 1 जून पासून संपूर्ण देशभरात लागू होत आहे.

‘वन नेशन वन रेशन कार्ड’ या योजनेअंतर्गत 17 राज्य आणि केंद्रशासित प्रदेशांना जोडण्यात आले आहे, अशी माहिती केंद्रीय ग्राहक संरक्षण तथा अन्न व नागरी पुरवठामंत्री रामविलास पासवान यांनी दिली आहे.

तर यासाठी ओडिसा, मिझोरम आणि नागालँड ही 3 राज्ये देखील तयार होत आहेत. एकूण 20 राज्य आणि केंद्रशासित प्रदेश ‘वन नेशन वन रेशन कार्ड’ योजनेच्या शुभारंभासाठी सज्ज असणार आहेत.

‘वन नेशन वन रेशन कार्ड’ या योजनेअंतर्गत पीडीएस मशीनद्वारे लाभार्थ्यांची ओळख पटवली जाईल. पीडीएस मशीनच्या आधारे लाभार्थ्यांना ओळखले जाईल. या योजनेसाठी सरकारला सर्व रेशन दुकानांवर पीडीएस मशीन बसवावी लागेल.

तसेच या योजनेसाठी नवे रेशनकार्ड बनवायची किंवा जुनं रेशन कार्ड जमा करण्याची आवश्यकता नाही. लाभार्थी आपल्या जुन्या रेशन कार्डमार्फतही योजनेचा लाभ घेऊ शकतात.

रेशन कार्ड दोन भाषांमध्ये राहतील. पहिली म्हणजे स्थानिक भाषा आणि दुसरी भाषा ही हिंदी किंवा इंग्रजी असेल.
या योजनेअंतर्गत लाभार्थ्यांना दर महिन्याला 3 रुपये किलोने तांदूळ तर 2 रुपये किलोने गहू मिळतील. दरम्यान, ज्या लोकांकडे रेशन कार्ड नाही, ते ऑनलाईन अर्ज दाखल करुन रेशन कार्ड मिळवू शकतात.

स्थलांतरित मजुरांसाठी स्वतंत्र आयोगाचा विचार 

स्थलांतरित मजुरांच्या रोजगारासाठी स्वतंत्र आयोग स्थापन करण्याचा विचार केंद्र सरकार करत असल्याची माहिती पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी रविवारी ‘मन की बात’ या कार्यक्रमात दिली.

करोनामुळे लाखो स्थलांतरितांना विविध प्रकारच्या हालअपेष्टा, आव्हानांना सामोरे जावे लागले. त्याची दखल घेताना मोदींनी स्थलांतरितांसाठी आयोग नेमण्यासंदर्भात केंद्रीय स्तरावर सविस्तर चर्चा केली जात असल्याचे सांगितले.

तर मजुरांकडे कोणत्या प्रकारचे कौशल्ये आहेत, याची माहिती घेण्याचे काम केले जात आहे. त्यासाठी काही नवउद्यमी कंपन्यांची मदत घेतली जात आहे. केंद्र सरकारच्या स्तरावर स्थलांतरित मजुरांसाठी आयोग नियुक्त करण्याचा विचार केला जात आहे, असे मोदी म्हणाले.

करोनामुळे शहरांतील रोजगारावर गदा आल्याने स्थलांतरित मजूर गावी निघून गेले आहेत. तिथे त्यांना रोजगाराची तसेच, स्वयंरोजगाराची संधी मिळण्यासाठी प्रयत्न केले जात आहेत. गावांमध्ये लघुउद्योग सुरू करण्यासाठीही प्रोत्साहन दिले जात असल्याचे मोदी सांगितले.

खेलरत्न पुरस्कारासाठी विनेश फोगटची शिफारस 

जागतिक कुस्ती स्पर्धेतील कांस्यपदक विजेती विनेश फोगटची खेलरत्न या क्रीडा क्षेत्रातील सर्वोच्च पुरस्कारासाठी सलग दुसऱ्या वर्षी शिफारस करण्यात आली आहे.

तर रियो ऑलिम्पिकमधील कांस्यपदक विजेती साक्षी मलिकने अर्जुन पुरस्कारासाठी अर्ज केला आहे.

टोक्यो ऑलिम्पिक क्रीडा स्पर्धेसाठी पात्र ठरलेली विनेश ही सध्या भारताकडून एकमेव महिला कुस्तीपटू आहे. गेल्या वर्षीदेखील खेलरत्नसाठी तिची शिफारस झाली होती. मात्र कुस्तीपटू बजरंग पूनियाला हा सर्वोच्च पुरस्कार मिळाला. गेल्या तीन वर्षांत विनेशची सातत्यपूर्ण कामगिरी झाली आहे.

तसेच जकार्ता येथे आशिया क्रीडा स्पर्धेत सुवर्णपदक, 2019 मध्ये नूर सुलतान येथे जागतिक कुस्ती स्पर्धेत कांस्यपदक, या वर्षांच्या सुरुवातीला नवी दिल्ली येथे आशिया कुस्ती स्पर्धेत कांस्यपदक अशी कामगिरी विनेशने केली आहे.

साक्षी मलिकला 2016 मध्ये खेलरत्न हा सर्वोच्च पुरस्कार मिळाला आहे. मात्र तरीदेखील तिने अर्जुन पुरस्कारासाठी निवड व्हावी असा अर्ज पाठवला आहे.

दिनविशेष 1 जून 

1 जून – घटना

1792 : केंटुकी अमेरिकेचे 15 वे राज्य बनले.
1796 : टेनेसी अमेरिकेचे 16वे राज्य बनले.
1831 : सरजेम्स रॉस यांनी पृथ्वीच्या चुंबकीय उत्तर ध्रुवाचे स्थान निश्चित केले.
1929 : विष्णुपंत गोविंद दामले

1 जून – मृत्यू

 1830 : भारतीय धार्मिक नेते स्वामीनारायण यांचे निधन. (जन्म: 3 एप्रिल 1781)
1868 : अमेरिकेचे १५ वे राष्ट्राध्यक्ष जेम्स बुकॅनन यांचे निधन. (जन्म: 23 एप्रिल 1971)
1872: न्यूयॉर्क हेरॉल्ड चे स्थापक जेम्स गॉर्डन

1जून- जन्म

1842 : पहिले भारतीय सनदी अधिकारी (ICS) सत्येंद्रनाथ टागोर यांचा जन्म. (मृत्यू: 9 जानेवारी 1923)
1843: फिंगरप्रिंटिंग चे जनक हेन्री फॉल्स यांचा जन्म. (मृत्यू: 24 मार्च 1930 )
1872 : मराठी कवी नारायण मुरलीधर गुप्ते

Must Read (नक्की वाचा)
चालू घडामोडी 31 मे 2020

credit by:- स्त्रोत -PIB,The Hindu ,Times of India,Indian Express,BCC मराठी,लोकसत्ता,महाराष्ट्र टाइम्स